Wist je dat meer dan 2 miljoen Nederlanders een reumatische aandoening hebben? Vaak wordt reuma en artrose door elkaar gehaald. Daarom leggen wij jou deze maand uit wat het verschil is tussen deze twee aandoeningen en hoe voeding en beweging een positieve bijdrage kan leveren.
Reuma is niet één ziekte, maar een verzamelnaam voor >100 chronische aandoeningen aan gewrichten, spieren en pezen. Artrose is de meest voorkomende reumatische aandoening. Bijna 1,5 miljoen mensen in Nederland hebben artrose. Vaak wordt er gedacht dat alleen oudere mensen artrose krijgen maar dat is niet waar. Deze gedachte komt waarschijnlijk door de foutieve benaming, slijtage. Artrose is een aandoening waarbij het kraakbeen in een gewricht beschadigd is. Naast de kraakbeenschade ontstaan veranderingen in het bot direct onder het kraakbeen. Spieren rondom het gewricht verzwakken en de pezen om het gewricht doen pijn. Ontstekingsreuma of auto-immuunziekten worden veroorzaakt doordat cellen van het afweersysteem zich richten op lichaamseigen weefsels.
Ontstekingsreuma kan overigens op termijn wel leiden tot artrose. Bij weke delen reuma (fibromyalgie) zijn geen afwijkingen in spieren of bindweefsel te vinden. Pijn gaat vaak samen met stijfheid, vermoeidheid, slaapstoornissen en stemmingswisselingen. De klachten wisselen vaak per dag.
Reuma en voeding
Een goede leefstijl heeft vaak een positief effect op klachten zo ook bij reumatische aandoeningen. Maar welke leefstijl het beste effect heeft op reuma is nog niet wetenschappelijk bewezen. Op dit moment onderzoekt het Erasmus Medisch Centrum de impact van leefstijlinterventies op reumatische klachten. Het meer bewegen in combinatie met in goed balans hebben van ontspanning blijkt een goed effect te hebben. Sommige diëten zouden iets tegen reuma klachten kunnen doen. Maar van geen enkel dieet is wetenschappelijk bewezen dat het tegen reuma helpt. Mediterrane voeding blijkt een positief effect te hebben op onze gezondheid. De relatie tussen mediterrane voeding en vormen van reuma is nog niet voldoende aangetoond. Wat we wel weten is dat mensen die mediterrane voeding gebruiken, minder kans hebben op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten en suikerziekte, dan mensen die een westerse voeding gebruiken.
Tijdens het bewegen kunnen (ontstoken) gewrichten pijn doen. Dat is niet altijd te voorkomen. Pijn hoeft niet te betekenen dat je jouw gewrichten beschadigt. Het is zelfs bewezen dat gewrichten niet extra beschadigen door (intensief) bewegen. Je kan dus bewegen als je pijn in je gewrichten hebt. Je kunt de belastbaarheid van jouw gewrichten vergroten door je spieren te versterken. Zorg er wel voor dat je op de juiste manier beweegt en dat je niet te veel van jouw lichaam vraagt. Probeer daarom pijnklachten na het bewegen (en daarmee beperkingen) zoveel mogelijk te voorkomen. Houd er ook rekening mee dat het per dag kan verschillen hoeveel je kunt doen. De ene dag kunnen jouw gewrichten pijnlijker en stijver zijn dan de andere dag. Heb je een dag waarin je meer pijn hebt kies dan bewegingsvormen zoals Tai Chi, zwemmen of rustige vormen van yoga zodat je de stijfheid probeert te verminderen.
Recepten
Mediterraan meergranenbrood
– 50 GR PIJNBOOMPITTEN
– 50 GR VERSE GROENE PESTO
– 1 PAK MEERGRANEN BROODMIX
– 6 GEDROOGDE TOMATEN IN OLIE
– 50 GR ZWARTE OLIJVEN ZONDER PIT
Pijnboompitten in droge koekenpan snel goudbruin roosteren en op bord laten afkoelen. Bakblik achtereenvolgens vullen met 250 ml water, pesto, broodmix, tomaatjes, olijven en pijnboompitten. Broodmachine inschakelen op programma voor zoet brood of het brood bakken in de oven. Let hierbij op dat je het brood goed kneed 10 minuten, laat rijzen voor 1 uur en bakt op 200 graden +/- 30-40 minuten. Je kunt je snee brood beleggen met hüttenkäse en zelfgemaakte hummus (zie recept januari).
Bananenpannenkoek met appel
– 2 BANANEN
– 4 EIEREN
– 1 APPEL
– 1 EL KANEEL
Klop de eieren, de bananen en het kaneel samen tot een glad beslag. Schil de appel en haal het klokhuis eruit. Snijd de appel in dunnen ringen. Doe de helft van het beslag in de koekenpan en bedek de pannenkoek met de appel. Wacht tot de bovenkant van de pannenkoek droog is en schuif de pannenkoek op een bord, draai het bord om boven de koekenpan en bak de pannenkoek nog heel even. Herhaal dit met het overige beslag. Je kunt er ook voor kiezen om kleine pannenkoeken te bakken.
Tosti Mediterrane
– ½ COURGETTE
– 2 EL OLIJFOLIE
– 1 KLEIN TURKS BROOD
– 4 EL TAPENADE
– 2 PAPRIKA’S
– 2 EL MAYONAISE
– 2 EL KORIANDER
Bestrijk de courgette met olie en gril onder de hete ovengrill in ca. 2 min. goudbruin. Snijd het brood in 4 punten, snijd de punten open en bestrijk de onderste helften met de tapenade. Verdeel er de courgette en de paprika over en dek af met de andere helften. Bak de tosti’s in ca. 4 min. goudbruin.
Roer de mayonaise en de koriander door elkaar. Leg de tosti’s op de borden, stop de rucola ertussen. Serveer met de mayonaise.
Vega salade bowl met gegrilde groente
– 160 GR EDAMAMME BONEN
– 160 GR KIKKERERWTEN
– 2 GEKOOKTE EIEREN
– 1 EL OLIJFOLIE
– 150 GR GEGRILDE AUBERGINE, COURGETTE EN RODE PAPRIKA (DIEPVRIES)
– 50 GR KRULSLA MELANGE
– 2 EL HUMMUS (BIJVOORBEELD GEDROOGDE TOMATEN)
Verhit in een koekenpan de olijfolie. Schep de gegrilde groenten erdoor en verwarm 5 min. op matig vuur. Snijd de eieren in partjes. Leg de sla in de 2 bowls. Verdeel de gegrilde groenten, de edamame bonen, de kikkererwten en de partjes ei over de sla. Schep in elke bowl een eetlepel hummus als dressing.
