Jumbo Monique – “Er is zoveel dat we als supermarkt kunnen doen om bij te dragen.”

De supermarkt wordt niet bepaald gezien als boegbeeld van een duurzaam voedselsysteem. Veel producten die er in de schappen liggen, zijn voor onze gezondheid niet de beste keuze, hebben vaak veel kilometers afgelegd, en versproducten liggen veelal anoniem bij elkaar. Juist in die supermarkt zijn daarom ook veel kansen. Monique Ravenstijn is eigenaresse van Jumbo Monique, met een filiaal in Zwaagdijk en een in Heerhugowaard. Zij zoekt de vrije ruimte binnen de jumbo formule op en wil in haar winkels sociale en duurzame waarde toevoegen. “Ik wil mijn klanten bewust maken en helpen gezonde en duurzame keuzes te maken.” Vertelt Monique.

Vers en lokaal inclusief verhaal

Op haar versafdelingen is een aantal lokale producten te vinden. Je kunt duidelijk zien waar ze vandaan komen. Niet alleen de plaats staat vermeld, maar ook de boer die het product verzorgd heeft. Zo vindt men in Zwaagdijk bijvoorbeeld bloemkolen van Pé Slagter, Aardbeien van Kok en melk en yoghurt van de Zuivelinnen uit Zuidermeer. Bij de bakjes aardbeien zit een informatieblad met het verhaal van boer Kok. Monique: “De aardbeien van Kok zijn hartstikke populair. Die verkopen we inmiddels meer dan andere aardbeien. Dat snap ik wel, ze zijn ook gewoon heel lekker.” Monique werkt ook samen met ‘boze boerin’ Astrid Francis. (lees hier waar die bijnaam vandaan komt). Sinds kort is haar Beemstervalery aardappel toegevoegd aan het assortiment.

Al deze lokale producten worden direct bij de boer ingekocht. Het verhaal achter de producten vertelt Monique graag aan haar klanten, net als het verhaal achter haar supermarkt, hoe het als familiebedrijf is gegroeid en waar ze voor staat. Ook haar medewerkers kunnen veel over de lokale producten vertellen. Zij krijgen hierin trainingen.

Beleven van het maakproces

Midden in de winkel in Zwaagdijk staat een schap met kazen. Geen pakjes en plakjes, maar hele kazen. Ze worden door een lokale kaasmaker uit het dorp Winkel geleverd nog voordat ze rijp zijn. Ze worden hier, in de winkel, namelijk afgerijpt. Met de temperatuur en luchtvochtigheid in het onlangs verbouwde filiaal kan dat heel goed. Het zorgt een keer per week voor een show. De kazen moeten dan geparaffineerd en gedraaid worden. “Door dit in de winkel te doen kunnen klanten een deel van het proces van het product meemaken. Het is belangrijk om bewustzijn over het maakproces van voedsel te creëren.” Zegt Monique. Ook noten krijgen in de winkel hun laatste bewerking. Die worden achter de vers-balie gebrand.

Voedseleducatie

Dat Monique wil bijdragen aan de voedselkennis van haar klanten merk je direct als je binnenkomt. Op een tafeltje staan een aantal producten tentoon, naast elk product ligt een torentje suikerklontjes. Zoveel suiker zit erin. Verderop in de winkel ligt een stapeltje brochures: Deze ‘Weet wat je eet – brochure’ is een samenwerking van Jumbo Monique en Schaafsma kliniek voor diagnostiek en leefstijl. Maandelijks is er een nieuwe editie, met telkens een ander thema. In de editie van Juli 2021 staan de nieren centraal. Welke rol spelen je nieren? En welke invloed heeft voedsel op je nieren? Als vaste prik staan er achterin een aantal makkelijke gezonde recepten.

“Educatie is een krachtig element dat praktisch goed toepasbaar is in mijn bedrijf. Als ik minder duurzame producten, of varianten, niet meer in de winkel zou leggen zou ik klanten verliezen. Ze halen die producten dan ergens anders alsnog, dat is ook niet duurzaam. Maar met educatie en bewustwording kunnen we in onze supermarkt wel heel veel doen. We nemen mensen bij Jumbo Monique telkens mee in wat er óók kan en willen ze zo helpen anders te kiezen. Als we samen de vraag kunnen veranderen, dan verandert ook het aanbod en de kaders eromheen.” Aldus Monique.

Onlangs nam ze samen met Astrid Francis een groep klanten mee het boerenland in om ze te vertellen over de productie van de aardappel. Wat komt daar voor de boer bij kijken? Wat is het verschil tussen een pootaardappel en een consumptieaardappel? En wat maakt Nederland zo’n goed aardappelland? Dat zijn onderwerpen die voorbij kwamen.

Op social media bespreekt Jumbo Monique in samenwerking met Vullen of Voeden in een reeks korte filmpjes feiten en fabels over verschillende voedselproducten. Voedingsexperts worden daarin om hun wijze raad gevraagd.

Kennis uitwisselen en samenwerken

Ondernemers kunnen, naast aan klanten, ook veel aan en van elkaar leren, vindt Monique. Via haar stichting Jeelink faciliteert ze verbinding en kennisuitwisseling tussen verschillende ondernemers. “Jeelink staat voor het linken van mensen, producten en de samenleving. Ieder vanuit zijn of haar eigen talent, maar wel vanuit de kracht van samen. Zo bouwen we schouder aan schouder aan een mooiere en gezondere wereld waarbij genieten centraal staat.” Vertelt ze. Meerdere keren per jaar komen de partners van de stichting bij elkaar om ervaringen en ideeën uit te wisselen, of bijvoorbeeld een lezing te volgen in de kantineruimte boven de Jumbo. Om ook anderen te inspireren hebben de partners van Jeelink samen een boek geschreven. In ‘Wij van Jeelink’ delen ze hun visie op de toekomst en hoe we die samen kunnen bereiken.

Vanuit stichting Jeelink ontstaan meerdere projecten en samenwerkingen. Zo maakt Stoer Food Factory nu bijvoorbeeld maaltijden met producten die Monique overhoudt. Om niets verloren te laten gaan, wordt dat wat niet tot nieuw voedselproduct verwerkt kan worden deels gecomposteerd. “Klanten kunnen voor een eenmalig klein bedrag een emmer kopen en met die emmer onbeperkt compost ophalen in de winkel. Daar is ook het verhaal achter de compost terug te lezen en te zien. Een deel ervan gaat naar de stadsmoestuinen.” Aldus Monique.

Sociaal

In de Jumbo’s van Monique heeft ook het thema ‘Sociaal’ een duidelijke plek. Voorin de winkel is een koffiehoek gecreëerd. Op maandag en vrijdag wordt hier ‘Bakkie en Gebakkie’ georganiseerd. Bezoekers worden dan getrakteerd op een kopje koffie of thee en een gebakje. De koffiehoek is de huiskamer van de supermarkt. Een plek waar mensen samen kunnen komen.  Er is een mini-bibliotheek, die is opgezet in samenwerking met Westfriese Bibliotheken. Monique: “In de supermarkt komt iedereen. Mensen van elke leeftijd en elk beroep komen bij ons. Daarom is de supermarkt bij uitstek een plek waar we iedereen kunnen bereiken en waar verbinding over sociale bubbels heen mogelijk is. Ik zie mijn winkels graag als de nieuwe kerk van de buurt.” Bij de koffiehoek staan ook kratten voor de voedselbank. Daar kunnen klanten producten in achterlaten. Speciaal daarvoor gekocht, of over van thuis. Alles is welkom.

Monique: “Ik geloof erin dat je als ondernemer een stuk verantwoordelijkheid moet nemen in de verschillende maatschappelijke vraagstukken. Je moet de zachte kant van ondernemen integreren in je bedrijf: Hoe kan ik als ondernemer, met mijn talent en faciliteiten bijdragen in bijvoorbeeld het eenzaamheidsvraagstuk, arbeidsmarktverandering en transitie in de voedselketen? Door in maatschappelijke vraagstukken je rol te pakken behoud je ook relevantie als bedrijf. Door te kijken naar de profit op korte termijn bij investeringen die we doen, houden we elkaar in de spagaat. We moeten meer kijken naar wat dingen op termijn kunnen gaan opleveren.” Wat betreft het thema arbeidsmarktverandering.. Jumbo Monique doet aan Open Hiring. Daarover vertelde ze laatst meer in Nieuwsuur. (kijk het hier terug)

Slotboodschap: Durven doen!

“Toen ik klein was voelde ik dat ik anders was dan anderen. Gaandeweg ben ik me gaan aanpassen en een leven gaan leven waarvan ik dacht dat het hoorde; zoals mijn omgeving het deed.” Vertelt Monique “Daarin ben ik mezelf op een gegeven moment verloren. Toen mijn jongste dochter geboren was en ik naar haar keek terwijl zij een van haar eerste dagen op mijn buik lag, werd er iets wakker gemaakt in mij. Ik ben anders gaan kiezen en buiten mijn aangeleerde patronen gaan handelen. Dat gaf me andere uitkomsten! Dit is in het groot in onze maatschappij natuurlijk ook van toepassing. Vaak vinden we verandering heel eng, als mens, als consument, maar ook als ondernemer. Maar voor een duurzamere en mooiere wereld zullen we moeten durven veranderen. Dat geldt voor boeren en consumenten èn de schakels die daartussen zitten zoals verpakkers, verwerkers, logistiek en supermarkten.” Monique is een voorstander van true pricing, waarbij de economische, ecologische en sociale kosten van een product worden berekend in de prijs ervan. “Dat lijkt mij een goed idee, ik ben voor. Dit vergt wel veel samenwerking binnen de keten en ook moet de consument bereid zijn om een eerlijke prijs voor het product te willen betalen.”

Bron: www.boerenbusinessinbalans.nl