Jumbo Monique geeft ruim baan aan lokaal product, ook al is dat niet altijd rendabel

Jumbo Monique geeft ruim baan aan lokaal product, ook al is dat niet altijd rendabel

Ondanks alle technologische vernieuwingen en vernuft kan de korte keten nog niet concurreren met de efficiënte keten die door supermarkten is ingericht. Toch werkt Jumbo multi-franchiser Monique Ravenstijn graag samen met haar buren. In ‘haar’ drie Jumbo’s bouwt Monique samen met zakenpartner Bert Bargboer aan de supermarkt van de toekomst. Daarin geeft ze ruim baan aan lokaal product, ook al is dat niet rendabel.

Uitwisseling

“De telers waarmee we samenwerken krijgen een goede prijs, maar aan producten die via een lokale leverancier binnenkomen zit gewoon veel meer werk. Voor lokale spelers is alles een aparte kwestie, van de deur tot aan het schap, en dat krijg je niet rond gerekend,” vertelt Monique. Wat wel van waarde is, is het verhaal van het product en de beleving, zowel voor klanten, als telers, als voor medewerkers. Het zorgt voor een stukje educatie en meer onderling begrip. Er vindt veel uitwisseling plaats; lokale leveranciers komen op de winkelvloer over hun producten en de teelt ervan vertellen of nodigen consumenten uit op hun bedrijf. De Jumbo medewerkers worden ook meegenomen in het verhaal achter de producten. Monique: “We hebben 25000 producten in de winkel. Dan is het wel belangrijk dat onze medewerkers juist van die lokale producten veel weten te vertellen. En dan wordt de klantverwachting overtroffen.”

Ook zakelijk gezien zorgt het voor meer onderling begrip. Monique: “Met nieuwe leveranciers hebben we in het begin heel intensief contact. De eerste 3 maanden zitten we daar bovenop en kijken goed wat er gebeurt. Het team moet wennen en de leverancier ook. In de supermarkt ligt wat we vandaag bestellen, morgen in de winkel. Daar kan niet iedereen goed mee omgaan. Veel leveranciers snappen niet dat als een positie leeg is, dat ons direct veel geld kost. Het klinkt misschien een beetje belerend, maar daar moeten we leveranciers soms in opvoeden.”

Ultieme samenwerking

Het is franchisers van Jumbo toegestaan om 5% van hun omzet zelf in te kopen. Dat lijkt weinig, maar is ruim voldoende, zegt Monique. Jumbo Monique in Zwaagdijk werkt samen met ongeveer 40 lokale leveranciers en dan is er nog altijd genoeg ruimte voor meer eigen samenwerkingen. Monique zoekt telkens bewust naar lokale partners, juist vanuit haar streven een verbindende factor te zijn in de regio. De langste samenwerking is er met Kok Aardbeien, dat nog geen 3 kilometer verderop ligt. “Die worden nu veel rijper geplukt dan wanneer ze vanuit het hoofdkantoor komen. De producten zijn veel verser en doen het enorm goed,” zegt Monique. “Voor hen zit er ook een goede wisselwerking in. Als er plotseling te veel aardbeien zijn omdat het ineens veel mooier weer is, dan zetten wij het op second placement en drukken wij zijn voorraden weg. Dat is echt de ultieme samenwerking.” Ook de bloemkolen van Slagter zijn standaard opgenomen in het assortiment. “Dat is een grote speler die eigenlijk niet op lokale afzet zit te wachten, maar die doet het omdat hij via ons de markt heel goed kan volgen. Want als verkopen bij ons aantrekken, dan weten zij dat de markt ook gaat aantrekken.”

Momenteel wordt het monumentale oude V&D-pand in Alkmaar, het superwarenhuis dat ten onder ging aan online, omgebouwd tot de derde fysieke supermarkt onder de vlag van Jumbo Monique. Lokaal en vooral verse producten zullen daar ook een prominente plek krijgen. De groei van online bij onze Jumbo is enorm. Gezien de gewoontes van de jongere generaties zal online winkelen nog verder toenemen. In fysieke winkels moet je je dus kunnen onderscheiden en daarin helpen verse en leuke nicheproducten. Of lokaal assortiment online een plek heeft? Monique: “Toen we met online begonnen, is er wel de gedachte geweest dat het kon, maar tot nu toe is dat technisch niet haalbaar geweest. Zoals het nu is georganiseerd met fulfillmentcenters, denk ik niet dat dat er nog van komt.”

Spilfunctie

Monique is de 5e generatie in een familiebedrijf dat ooit begon met het uitventen van melk. Telkens was het aanpassen aan de nieuwe maatschappij en aan de wensen van klanten. “Mijn opa had vroeger zo’n kruidenierswinkeltje aan huis. Begin jaren ’70 heeft hij een zelfbedieningswinkel neergezet in een nieuwbouwwijk in Medemblik. Wij gaan nu ook weer een transitie in. Lang niet al mijn vakbroeders kijken er zo tegenaan, maar ik denk wel dat de fysieke supermarkt een bredere functie moet krijgen om te kunnen voortbestaan.”

Monique heeft een duidelijke toekomstvisie waarin supermarkten een spilfunctie hebben binnen het lokale ecosysteem. Monique maakt de vergelijking met de kerk van vroeger. De supermarkt als een plek waar mensen niet alleen komen om voedsel te kopen, maar waar ook sociale interactie plaatsvindt en steun kunnen vinden. “Zolang je de factor mens centraal zet, dan kan je al heel snel en simpel mooie stappen maken. Het fruit hangt vaak veel lager dan dat wij denken.”

Noodzaak tot verandering

Ook in het grotere geheel speelt de supermarkt een centrale rol. Daar liggen ze onder een vergrootglas. Graaiflatie werd woord van het jaar 2023. Die beeldvorming is onterecht. Monique: “Dit klimaat heb ik in 25 jaar ondernemerschap nog nooit meegemaakt. In de supermarktwereld is het momenteel verre van rozengeur en maneschijn, laten we het daarop houden. We hebben lang niet alle prijsverhogingen aan de consument doorberekend, want het was al zoveel. Daarentegen hebben wij ook te maken met extra kosten, energiekosten en indexatie op vastgoed en personeelskosten waarvoor we 10% extra moeten doorberekenen. En als je dan een bruto marge van 1,5 tot 2%  mist, nou, dan is het geen hogere wiskunde, toch?”

Primaire producenten laten middels het blokkeren van supermarkt DC’s regelmatig hun onvrede blijken over het prijsverschil tussen wat zij voor producten krijgen en die in de supermarkten. Monique pleit voor volledige transparantie in de keten. “Dan weet je of en waar geld blijft liggen. Het huidige voedselsysteem is iets wat we gezamenlijk en zo efficiënt mogelijk hebben opgetuigd. Misschien moeten we nog schakels elimineren of moeten we concluderen dat we gewoon onze producten te goedkoop verkopen? Dat zou kunnen.”

Tot slot wordt de supermarkt ook vaak aangemoedigd om mensen aan een gezondere levensstijl te helpen: minder bewerkt voedsel en minder vlees. En daar ziet Monique een mooie kans voor de AGF-sector om de supermarkten te helpen. Monique: “Er moet een verschuiving plaatsvinden naar een meer op vers voedsel georiënteerde markt. De AGF kan daarbij een rol spelen. Groenten moeten centraal staan op het menu en dat kun je uitbouwen met alternatieven voor vlees, zoals champignons, peulvruchten en noten in plaats van traditionele vleesvervangers, wat in mijn ogen geen goede oplossing is.”

Het huidige voedselsysteem staat van alle kanten onder druk, een transitie roept echter veel weerstand op. Wat Monique helpt, is om met bevriende producenten, telers en boeren van gedachten te wisselen. “Want uiteindelijk zit de zorg overal, in de gehele keten. Vanuit deze pijn zou toch een mooie verandering moeten kunnen plaatsvinden. Want verlangen we niet allemaal naar een gezond bedrijf?”